Chiếc xe bạn mới mua về, thời gian đầu khi máy móc còn tốt còn mới thì 1 lít xăng đi được 50 km, nhưng sau một thời gian ngắn, tự nhiên xe bị hao xăng đi thấy rõ, thậm chí chỉ còn 35-40 km/lít xăng. Nếu đem so 40km/lít xăng so với con số 50 thì xe của chúng ta đã hao hơn 20% so với ban đầu, thậm chí lên tới 30% khi xe chỉ còn đi được 35km/lít xăng. Vậy thì những yếu tố nào có thể khiến chiếc xe của bạn bị hao xăng hơn? Nội dung bài viết này chỉ điểm qua những yếu tố khách quan, không bàn sâu về kỹ thuật, cách lái xe, máy móc… Những nội dung chuyên sâu hơn sẽ được anh em biker chia sẻ trong những bài viết khác.
Áp suất lốp xe
Đầu tiên có thể kể tới là lốp xe (bánh xe). Bánh xe quá căng sẽ cho cảm giác xe chạy nhẹ hơn, nhưng lại làm xe bị dằn xóc hơn, ngược lại khi bánh xe mềm hơn tiêu chuẩn sẽ làm tăng ma sát với mặt đường, xe bị ù lì hơn, hậu quả là hao xăng hơn.
Mỗi dòng xe, mẫu xe đều có khuyến cáo cụ thể của nhà sản xuất về áp suất lốp. Ví dụ với xe Sh mode của Honda thì áp suất lốp chuẩn cho bánh trước là 1,75kg/cm2 và 2kg/cm2 cho bánh sau, áp dụng cho trường hợp xe chạy 1 người. Nếu chạy 2 người thì áp suất bánh sau sẽ là 2,5kg/cm2, bánh trước vẫn là 1,75kg/cm2.
Nhớt
Rất nhiều người chạy xe mà quên thay nhớt, đặc biệt là các chị em phụ nữ. Nhớt có tác dụng là bôi trơn, giảm mài mòn, làm mát và bảo vệ tuổi thọ cho động cơ. Khi chạy càng lâu ngày, chất lượng của nhớt càng giảm, độ trơn, khả năng giảm mài mòn, khả năng tản nhiệt cho động cơ càng giảm, từ đó có thể làm máy xe nóng hơn, yếu hơn, giảm công suất, dẫn tới hao xăng hơn.
Có 2 điều anh em cần lưu ý về nhớt:
Thông số nhớt: Nhà sản xuất xe có qui định cụ thể về nhớt dành cho chiếc xe của chúng ta, thí dụ xe wave là sử dụng nhớt 10W-30, trong đó số 30 là chỉ độ đặc/lỏng của nhớt, số càng cao nhớt càng đặc và nếu càng nhỏ thì nhớt càng lỏng. Nếu chúng ta thay nhớt 10W-40 có thể làm máy xe bị ỳ hơn, cũng là một nguyên nhân có thể gây hao xăng. Do đó cần tham khảo các thông số nhớt được nhà sản xuất công bố. Ngoài ra chúng ta cũng cần lưu ý đổ đúng dung tích nhớt, xe nào nhớt 800ml thì chỉ đổ 800ml, không đổ ít hơn hoặc nhiều hơn.
Thời hạn sử dụng nhớt: Thông thường một bình nhớt chạy được 1000-1500km mới cần thay mới. Có những loại nhớt tốt hơn, giá mắc tiền hơn có thể chạy được tới 3000km thậm chí 4000km mới cần thay. Thông tin này anh em có thể tham khảo từ người bán nhớt.
Nước làm mát động cơ
Xe máy có 2 kiểu làm mát động cơ phổ biến là Làm mát bằng gió cưỡng bức và Làm mát bằng dung lịch (liquid cooler). Đối với xe làm mát bằng dung dịch, chúng ta cần lưu ý châm nước làm mát (coolant) để hộc nước không bị thiếu. Súc rửa và thay mới nước làm mát mỗi 2 năm/lần.
Lọc gió
Xe nào cũng có lọc gió, nó là bộ phận giúp lọc sạch không khí trước khi đưa vô bộ trộn hỗn hợp Xăng + Không khí. Lọc gió tốt sẽ giúp tỉ lệ xăng + gió chuẩn, ngược lại nếu lọc gió bị rách, bị dơ có thể làm sai tỉ lệ này. Chúng ta giả dụ là tỉ lệ giữa xăng và gió được canh chỉnh thành 50/50, trong trường hợp lọc gió bị dơ (đóng nhiều bụi), khiến gió vô ít hơn, chỉ còn 20-30%, điều này khiến xe phải đưa thêm xăng vô buồng đốt để đảm bảo hỗn hợp cháy tốt hơn.
Các bạn cứ tưởng tượng giống như tình trạng chúng ta bị nghẹt mũi, lúc này việc thở bằng miệng sẽ làm cổ họng bị khô nhanh hơn, khiến chúng ta uống nước nhiều hơn để giữ ẩm cho họng.
Cùm tay ga, dây ga
Chắc có nhiều bạn sẽ ngạc nhiên khi mình liệt kê cùm tay ga, dây ga vô các nguyên nhân có thể làm xe hao xăng. Nói nôm na là như vầy, khi chạy xe thì chúng ta buộc phải kéo tay ga (một số người gọi là “vê ga”), đối với xe có tay ga nhẹ, trơn tru thì giả dụ lúc tăng tốc, chúng ta chỉ cần nhích nhẹ một khoản khoảng 1mm, nhưng với cùm ga bị rít, có thể ta phải nhích tới 3-4mm, rồi sau đó lập tức nhả ga ra lại. Việc này gần giống với động tác nhồi ga (nhưng về qui mô thì nhỏ hơn nhiều), tức là thay đổi tốc độ xe nhiều hơn mong muốn, làm sản sinh công hao phí, cũng có nghĩa là xe sẽ bị hao xăng hơn.
Xăng
Một trong những nguyên nhân quan trọng khiến xe bị hao xăng cũng chính là xăng, cụ thể là chất lượng của xăng. Để đảm bảo an toàn, các bạn nên chọn đổ xăng ở những cây xăng uy tín, như mình thì hay chọn đổ xăng ở các cây của Petrolimex và Saigon Petro; hạn chế đổ xăng lẻ, xăng lề đường vì có thể bị pha xăng có số octane kém (xăng A92 pha thêm A83) hoặc pha nước. Ngoài ra cũng nên để ý khi đổ xăng để không bị đổ thiếu, chẳng hạn nếu đổ 50k mà bị bơm thiếu 10k thì rõ ràng là chúng ta đã bị hao hụt mất tới 20%.
Bugi
Bugi là bộ phận đánh lửa để kích nổ hỗn hợp cháy trong buồng đốt, vì nó phải làm việc liên tục trong suốt quá trình xe chạy, nên bugi cần được bảo dưỡng thường xuyên, điển hình là vệ sinh đầu đánh lửa, canh độ hở… Bugi cũ, bám nhiều muội sẽ cho hiệu quả đánh lửa kém, một nguyên nhân khiến xe bị mất công suất, tăng tốc không “ngọt” và cũng có thể làm xe bị hao xăng.
Thông thường thì bugi nên thay mới sau khoảng 10.000 km/lần (tương đương với 1 lần/năm), giá của bugi cũng không mắc, ví dụ bugi hiệu NGK Platium cho xe tay ga 125cc có giá 130k/cái, tương đương với chi phí chỉ 350 đồng/ngày, với xe Dream, Wave thì bugi còn rẻ hơn nữa, chỉ khoảng 45-50k/cái mà thôi.